O wyższe płace i niższe czynsze

00:00:00: [muzyka]

00:00:04: Nikt nas nie pytał, ale i tak się wypowiemy.

00:00:06: Feministyczny podcast o kulturze, społeczeństwie i wszystkim, co nas zainteresuje.

00:00:11: Zapraszają, Kasia Hróbek i Agnieszka Szczepanek.

00:00:14: [muzyka]

00:00:27: Dzień dobry, dzień dobry. Drogie słuchaczki, drodzy słuchacze i drogie osoby słuchające.

00:00:32: I witam też serdecznie moje dwie gościnie dzisiaj, czyli Magda Malinowską i Weronika Dąbrowicz.

00:00:37: Hej, dzień dobry.

00:00:39: Cześć dziewczyny.

00:00:40: Słuchajcie, dla mnie ten odcinek jest mega ważny i też może dlatego troszeczkę się stresuje dzisiaj.

00:00:46: Bo od dawna dawna chodzi za mną, za nami odcinek o ruchu pracowniczym, o ruchu robotniczym, o prawach pracowniczych

00:00:56: i o ruchu związkowym i o tym, że pod wieloma względami idee ruchu związkowego i ideę feminizmu są spójne, są wspólne, są takie same.

00:01:08: Bazują na tych samych założeniach.

00:01:09: I do tej rozmowy bardzo chciałam zaproszyć właśnie osoby, które się tym głównie zajmują.

00:01:16: Tu świadczone działaczki ruchu związkowego.

00:01:18: Więc dlatego jest z nami Magda Malinowska z Poznania,

00:01:22: która jest jedną z inicjatorek socjalnego Kongresu Kobiet i obecną koordynatorką w naszym związku zawodowym, czyli w inicjatywie pracowniczej, koordynatorką do spraw kobiet.

00:01:34: I jest też z nami Wierunika Dąbrowicz, która te funkcje właśnie koordynatorki do spraw kobiet pełniła przez kilka lat wcześniej.

00:01:42: I też organizowała socjalne Kongresy Kobiet i działał w łódzkim kole młodych i w łódzkim stowarzyszeniu lokatorów.

00:01:51: Dziękuję, łódzkie stowarzyszenie lokatorów.

00:01:53: Czyli dzisiaj będziemy rozmawiać o tym, po co są związki zawodowe, o tym, co to jest socjalny Kongres kobiet

00:02:00: i o prawach kobiet w świetle praw pracowniczych i też właśnie o prawach lokatorskich.

00:02:07: Bo to są takie podstawowe wyprawy, o których wciąż nam niestety brakuje.

00:02:11: Więc chciałabym zacząć od takiego pytania, może oczywistego, a może wcale nie.

00:02:17: Czyli Magda, czy mogła byś nam powiedzieć, dlaczego warto założyć związek zawodowy w swoim miejscu pracy?

00:02:23: To jest pytanie rzeka. Ja mogę bardzo długo o na nie odpowiadać.

00:02:29: Ale zawsze, kiedy ktoś się mnie o to pyta, przede wszystkim rodzi się będzie taka myśl, że dlatego, że większość z nas jest pracownikami.

00:02:37: I to jest ta organizacja, o którą przez setki lat, ostatnie setki lat, walczyły, walczyli robotnicy.

00:02:46: No, żeby reprezentowała ich prawa.

00:02:49: Nas jako pracowników w Polsce, jak mówimy tylko o Polsce, w zeszłym roku, na koniec zeszłego roku było 15 milionów.

00:02:59: Jednocześnie zarejestrowano ich przedsiębiorcy, znaczy osób, osób, które zostały uznane za przedsiębiorców, 2 miliony.

00:03:07: To jest taka skala, że to jest 90% osób, które sprzedają swoją siłą roboczena rynku pracy.

00:03:18: W tym są też osoby, które pracują na umowy zlecenie, umowy od dzieła, ale generalnie pracownicy.

00:03:22: My jako dać 90% jako ta większość powinniśmy decydować o rzeczywistości dookoła nas.

00:03:30: A tak się z jakiegoś powodu nie dzieje.

00:03:32: Czasami mamy temityczne 1%, które decyduje o wszystkim, o tym, jak żyje te 99%.

00:03:40: To są po prostu realne liczby i to są rzeczy, z którymi się zderzamy tak naprawdę na cały dzień.

00:03:47: Jest tak, że oczywiście przedsiębiorcy, pracodawcy, to często bardzo duży kapitał, zdają sobie z tego sprawę, że my jesteśmy mało brzmią masą i starają się na różne sposoby dzielić.

00:04:02: To są budowanie hierarchii, między ze względu na narodowość, między lokalnymi pracownikami amigantami, między kobytami, amęszczyznami, także różnice w zatrudnieniu, zatrudnieniem przez Agencję Pracy, tymczasowe, outsourcing itd.

00:04:20: I jakby związek zawodowy jest tym momentem, w którym my możemy się wszyscy spotkać i powiedzieć, to my teraz chcemy decydować o tym, jak żyjemy i w jakich warunkach pracujemy.

00:04:35: Dlatego, że to w pracy spędzamy większą część naszego życia.

00:04:39: Tak, większą.

00:04:40: I mówi się dużo o tym, że jako świadomi o obywatelach, obywatelki powinniśmy brać udział w wyborach, czy to samorządowych, czy to do paramentu europejskiego, czy też w wyborach ogólnopolskich.

00:04:55: A tak naprawdę to i na nasze życie największy wpływ ma to, co się dzieje na naszym zakładzie pracy.

00:05:02: W naszym zakładzie pracy, bo tam głównie przebywamy i tam realizujemy się jako jednostki publiczne.

00:05:09: Jak często ja akurat pracuję w Amazonie i jeżeli sobie pomyślałam, że zapytałam ludzi na przykład, jak często oni jeżdżą do miast, biorą udział w teatrach, spotkaniach czy nawet protestach.

00:05:22: W ogóle realizują siebie jako jakoś społeczne jednostki w przestrzeni publicznej miejskiej, już nie mówiąc w ogóle o parlamencie.

00:05:31: W tym momencie, w tej akcie, w tej akcie media czy coś, to są jakieś jednostkowe przypadki.

00:05:38: A jednak w ciągu tygodnia, większą część naszego czasu jesteśmy właśnie w zakładzie pracy.

00:05:47: I Związek Zawodowy jest organizacją, która o tą demokrację w zakładzie pracy może walczyć.

00:05:55: I to jest tego najlepsze narzędzia. Przy czym to nie jest tak, że Związek Zawodowy jest jedyną taką organizacją.

00:06:02: Czy, że jeśli założymy Związki Zawodowe, to nagle wydarzy się wielka rewolucja.

00:06:08: Związki Zawodowy też mają swoje ograniczenia.

00:06:11: Są takie sektory, w których lepiej jest związków na coś inaczej można.

00:06:15: Lepiej się inaczej organizować na przykład informalnie niż w związki.

00:06:18: Grunt, grunt to to, żeby pracownicy byli ze sobą solidarni, budowali między sobą relacje.

00:06:24: Wchodzili ze sobą stosunki. Nie traktowali się tylko jak zło konieczne, które się w tej pracy spotyka.

00:06:30: A myśląc, że "dobra, jak ja będę teraz podbutem szefa i będę realizował wszystko, co on mi każe i nie będę się w ogóle upominał o swoje prawa, o swoje interesy,

00:06:41: to na pewno mnie awansują, czy coś się wydarzy takiego, że my już gdzieś się zmieni".

00:06:45: Bo się nie zmieni. Zmieni się wtedy, kiedy będziemy budować te więze solidarności z osobami, które są obok nas, z innymi pracownikami, pracownicami.

00:06:53: No i oczywiście, jeśli chodzi o związki zawodowę, to mamy określony prawa.

00:06:58: Możemy ingerować w organizacje pracy, poprzez społeczne inspekcje pracy, poprzez jakieś audyty kwestii związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy.

00:07:09: Możemy kontrolować wypłacanie wynagrodzeń, czy też negocjować.

00:07:16: Pracodawca musi z nami ustalać treść regulaminów pracy, czy wynagrodzania. Mamy wpływ na fundusz socjalny, mamy ustawę o związkach zawodowych, mamy udeks pracy,

00:07:26: który przewiduje udział związku zawodowego w danych kwestiach związanych z organizacją pracy.

00:07:32: Każdy, kto chce z jakąś zadbać o swój interes, pierwsze, co powinien zrobić, to założyć, poddołączyć do związku zawodowego.

00:07:40: Oczywiście są różne związki zawodowe, ale mimo wszystko lepiej być wieki, nic nie będzie żadnym.

00:07:48: Tak, tak, tak. I ewentualnie jeżeli ten związek nie spełnia naszych oczekiwań, naciskać na niego od dołu, żeby te oczekiwania zaczął spełniać.

00:07:56: Ja tylko chcę jeszcze na końcu powiedzieć jedną rzecz, że my też w trakcie naszego życia podejmujemy indywidualne decyzje dotyczące naszego rozwoju, pracy, karier, naszej rodziny bliskich.

00:08:09: I to jest jak najbardziej w porządku, ale podejmując te indywidualne decyzje, my nie jesteśmy w stanie często przykroczyć pewnych strukturalnych ograniczeń.

00:08:20: Nasze decyzje, te ograniczenia są nałożone. I my indywidualnie nie jesteśmy w stanie z nimi walczyć.

00:08:28: Może są jakieś wybitne jednostki, które czasami wzbiją się na wyżyny swoich możliwości i je przykroczą.

00:08:34: Ale inne zderzą się, masy ludzi zderzą się z murem strukturalnych ograniczeń, najczęściej polegających na po prostu ograniczeniach finansowych.

00:08:45: I tylko właśnie jako ta masa, tylko działając wspólnie, jesteśmy w stanie budować inną rzeczywistość,

00:08:53: w których realizacja naszych indywidualnych marzeń, indywidualnych zamierzeń i poprawa jakości życia też nasza indywidualna będzie możliwa i łatwiejsza.

00:09:03: Dlatego tak bardzo zachęcamy do tego, żeby wstępować do związków zawodowych, które mogą się nam czasami kojarzyć z przysłowiowym, rzuchatym, wąsatym facetem.

00:09:14: I nawet trudną historię w Polsce, tak, to prawda.

00:09:17: Chyba nawet nie tylko w Polsce, tylko globalnie.

00:09:20: I teraz na przykład w Stanach Zjednoczonych mamy taką sytuację, że wielkie korporacje, wynajmowane przez biznes,

00:09:28: żeby walczyć, zwalczać związki zawodowe i walczyć w ogóle z tą ideą powołania związków zawodowych przez pracowników,

00:09:34: zwołują pracowników, pracownicy.

00:09:37: Też często właśnie kobiety i mniejszości seksualne zwołują je na spotkania i mówią mi tam, żeby nie powoływać tego związku,

00:09:46: bo związki zawodowe to są siekśliści, to są biali i macho-mężczyźni i oni będą mieli same problemy, będzie przemoc,

00:09:53: czyli wykorzystują ten język równościowy do tego, żeby w ogóle zmieść tą ideę założenia związku zawodowego z powierzchni ziemi.

00:10:01: A oczywiście na tym tracimy wszyscy.

00:10:05: Przede wszystkim pracownicy tych zakładów.

00:10:08: Tak się wydarzyło na przykład w takiej wegańskiej knajpie ostatnio w Stanach Zjednoczonych.

00:10:13: Przypadek ten był opisywany w mediach, dlatego akurat o nim mówię,

00:10:17: że z uwagi na tą kwestię równościową w obawie przed białym i seksistami ze związków zawodowych,

00:10:25: ostatecznie pracownicy odstąpiły od tego pomysłu.

00:10:29: Czyli trasyczne obrzydzenie idei po to, żeby nie stworzył się rób, żeby nie stworzyła się grupa, bo grupa zawsze będzie silniejsza.

00:10:39: Dokładnie tak.

00:10:40: Jakbym miała tak pokrótce podsumować twoją wypowiedź, to powiedziałabym, że warto założyć związek zawodowy lub do niego przyłączyć się,

00:10:50: dlatego, żeby mieć większą świadomość naszych praw, bo tak jak mówisz mamy kodeks pracy i mamy ustawy o związkach zawodowych,

00:11:00: ale no nie uszukujmy się, nie każdy z nas przeczytał te ustawy od deski do deski.

00:11:06: Ja jakąś wiedzę o tym, jakie prawa właśnie, czy fundusz socjalny, jakie prawa nam przysługują.

00:11:14: Dużo wiemy o urlopach macierzyńskich czy rodzicielskich, dużo wiemy o L4, bo chorujemy.

00:11:19: Wiemy, że mamy prawo do urlopu, do wypoczynku, ale jest też szereg innych jakby praw, które możemy się ubiegać, o które możemy walczyć

00:11:30: i których po prostu musimy pilnować, żeby nie dać się oszukać.

00:11:34: I myślę też, że założenie związku zawodowego czy przystąpienie już do istniejącego, jakby zawsze wpływa dla nas na taką większą przejrzystość tego, jak ta nasza praca jest organizowana,

00:11:46: więc to, co mówiłaś, że regulaminy pracy, właśnie to, co, bo w nich są zawarte nasze obowiązki i jakby nasze przywileje.

00:11:54: Czyli warto po prostu wiedzieć, jak ta praca jest organizowana w naszym miejscu pracy

00:12:00: i warto jakby to wiedzieć po to, żeby móc ją ulepszać, bo to są wszystko reguły, które można negocjować

00:12:06: i które po prostu mogą stwarzyć dane sobie przewarunki życia.

00:12:12: Tak.

00:12:13: Podając jeszcze na koniec dwa takie bardzo konkretne przykłady, bez związku zawodowego u nas w Amazonie nie udałoby się wprowadzić zmiany dla rodziców z dziećmi,

00:12:22: bez związku zawodowego mielibyśmy zupełnie gorszą zasadę wypłacania pensji, udało się nam powstrzymać bardzo negatywne zmiany,

00:12:32: tylko dzięki temu, że funkcjonuje u nas związek zawodowy.

00:12:36: Bez związków zawodowych w żłobkach poznańskich, najpropotownie żłobki byłyby już sprywatyzowane, nie miałyby też kuchni.

00:12:45: Także, no, związki zawodowe robią dużo pożytecznych rzeczy i na samym zakładzie pracy.

00:12:50: Dzięki nim wpływamy, my pracownicy wpływamy na organizację pracy poprzez związki zawodowe, ale wpływają też na na przykład całą sperę publiczną, instytucję publiczna.

00:13:01: I te związki, które funkcjonują w instytucjach publicznych nie tylko poręprzają warunki pracy w tych instytucjach, ale też dbają o tę instytucję,

00:13:09: na przykład, żeby pozostały nadal publiczne i dostęp na najszeższe kupy.

00:13:13: Jako jest usług tych miejsc, to ja też wzrastam. Ok.

00:13:19: A jak i wy miała jeszcze do tego coś dodać, bo tu jest też właśnie ten ciekawy wątek, co Magda poruszyła właśnie na temat tego seksizmu.

00:13:26: I ja mam na przykład trochę inne doświadczenie w tym aspekcie, bo rzeczywiście będąc w jakiejś i właśnie w związku zawodowym, ale też w stowarzyszeniu lokatorskim,

00:13:35: bym powiedziała, że w pewnym sensie te obawy nie są też zupełnie nieuzysednione, bo jako kobiety też często właśnie w takich organizacjach musimy walczyć

00:13:45: ze swoją pozycję i uznanie naszej wiedzy i doświadczeń. To jest rzecz trudna, ale z drugiej strony, chociaż właśnie te związki zawodowe są najczęściej kojarzone właśnie z tym białym mężczyzną,

00:13:56: z wąsem, a to mimo wszystko w Polsce więcej jest związkowianych kobiet i szczególnie w takich obszarach właśnie związanych, nie wiem, z opieką czy z edukacją.

00:14:08: I dodałabym też do słów Magdy Teo, że innym powodem, według mnie też najważniejszym z perspektywy kobiety jest to, że nie da się jakby w cudzysłowie w nieskończone zmieniać miejsca pracy,

00:14:20: bo to jest też częsty argument i my też często wchodzimy w taką kontrargumentację wobec niego, że nie da się w nieskończoność zmieniać właśnie tej pracy tego zawodu,

00:14:32: bo najczęściej jest tak, że jak mamy dany sektor, danym branżę, to te patologie i problemy, one się powtarzają tak naprawdę na każdym zakładzie pracy, w każdym miejscu pracy.

00:14:43: I tym bardziej jest to w tych obszarach sfeminizowanych, które są no z reguły gorzej opacane, tak? No bo ja tutaj mam przygotowane trzy rzeczy liczbowe, więc tak, ale to jest akurat ważna statystyka.

00:14:57: Tak, statystyka, kocham statystykę, że właśnie z 2018 roku Gus mówił o tym, że w sektorach publicznych, czyli tutaj zakładamy właśnie te między innymi prace opiekunczą.

00:15:10: Tak, w pierwszym szkole.

00:15:12: Tak, ale też na przykład właśnie asystencję osobistą, pielęgniarstwo itd. pracuje ponad 33% wszystkich pracujących kobiet, a tylko 16% mężczyzn.

00:15:22: I tą dysproporcję widać, bo te obszary, te branże zazwyczaj albo dostają wolniej te podwyżki nagrodzenia te, brakuję mi słowa, waloryzację, albo nie dostajem wcale w danym okresie, więc to też w tym aspekcie jest ważne, bo szczególnie o kobiet po prostu ta zmiana najpewniej i tak nie nadejdzie na lepsze.

00:15:43: To będzie takie błędne koło, ciąg zatańcze.

00:15:46: Tego nie za minimalną.

00:15:47: Tak, tak, tak.

00:15:48: Więc to bym dodała po prostu tego.

00:15:51: A czy mogła mi teraz opowiedzieć trochę więcej o tym, co jeszcze robi inicjatywa pracownicza?

00:15:57: Bo oprócz tego, że oczywiście powstaje bardzo wiele komisji i nasz związek zawodowy bardzo szybko się rozrasta.

00:16:04: W różnych branżach też.

00:16:06: Nie tylko właśnie w tych branżach, które już wspomniałeśmy, czyli w branży powiedzmy opiekuńczej czy w edukacji, bo mamy też dużo nauczycieli zrzeszonych, ale w ogóle w przemyśle jest bardzo dużo komisji u nas w coraz więcej też w sektorze IT.

00:16:25: Ale oprócz tego, co w ogóle warto jeszcze może do tego dodać, że ta różnorodność też tych miejsc pracy, gdzie powstają komisji inicjatywy pracowniczej daje nam taki ogląd trochę całościowy w ogóle problemów pracowniczych.

00:16:39: Ale oprócz tego, co bardzo mnie cieszę w ogóle i co było widać na Zjeździe Krajowym, jest bardzo dużo młodych osób zrzeszonych w naszym związku zawodowym i powstają koła młodych.

00:16:50: No i właśnie to jest taka charakterystyka też naszego związku zawodowego, że jest on dosyć blisko ruchu lokatorskiego.

00:16:58: Czy to byśmy mogła teraz wyronikatorche więcej opowiedzieć o tym czym się zajmują te dwa obszary?

00:17:04: Tak, to jest też bardzo obszarne pytanie, na które mogłabym bardzo dużo mówić, ale może zacznę od tych kół młodych, bo to rzeczywiście jakaś taki rozwój właśnie tego związku, który nastąpił.

00:17:16: Czyli ci młodzi, którzy nam w początku byli gdzieś wokół tej inicjatywy pracowniczej potem zaczęli się zrzeszać.

00:17:22: No te koła młodych powstały parę lat temu, ja właściwie byłam jedną z tych pierwszych osób, które dołączyły w tym czasie.

00:17:28: Najpierw powstały właśnie komisje w Poznaniu i w Warszawie i też dużą sprawczość dało nam na zeszłorocznie Zjeździe Krajowym jeszcze powołanie właśnie takiej roli koordynatorki do spraw młodzieży.

00:17:43: To też bardzo fajnie odtworzyło i też pokazało, że związek jest gotowy jakoś przyjąć tych młodych, ale nie na zasadzie, żeby właśnie byli za pleczym związku, co często dzieje się na przykład w tych związkach dużych przy centralach, ale żeby byli swoim własnym autonomicznym ciałem, który po prostu jest równym innym związkowcom.

00:18:01: No i to rzeczywiście się dzieje, te koła młodych się bardzo rozrastają.

00:18:04: Te rzecz za sprawą naszej koordynatorki Gabrieli Wilczyńskiej.

00:18:09: I chociażby najgłośniejsze sprawy to są oczywiście te okupacje dwóch akademików, czyli Jowity w Poznaniu i Kamionki w Krakowie, gdzie Jowita była no evenementem, myślę, jakby w tej skali współczesności w Polsce, jeśli chodzi o ruch studencki.

00:18:24: I bardzo fajnie opisuje to książka, która zresztą powstała dzięki właśnie strajkującym studentom z Jowity, czyli Jowita zostaje "Historia 10 dni ruchu studenckiego".

00:18:35: A mówię to dlatego, że ta książka jest też dostępna w PDF'ie za darmo, więc warto ją sobie zobaczyć, bo tam jest bardzo dużo materiałów.

00:18:41: Ale jak sobie właśnie myślałam o tych kołach młodych, jak tutaj jechałam, to mogłabym powiedzieć, jak to było chronologicznie i tak dalej z tymi dwoma akademikami,

00:18:50: ale w sumie najbardziej takim, jednym z takich, moim zdaniem najważniejszych aspektów tego, było poruszenie w ogóle tego, że w taką prawdę w prawie polskim nie ma możliwości strajkowania, kiedy jesteście studentem.

00:19:04: W sensie nie ma takiego czegoś tak naprawdę, jak studencki Związek Zagodowy. Chociaż to też funkcjonuje w niektórych miejscach za granicą, tego w Polsce tego nie ma.

00:19:13: I właśnie to był na przykład bardzo ważny temat poruszany właśnie przy strajku w Jowicie, ale też w Kamiące, bo prawda jest taka, że studenci też najczęściej są pracownikami.

00:19:25: I to takimi, którzy pracują w branżach, które jak Magda mówiła, są takie branże, gdzie po prostu bardzo ciężko jest się uzwiązkowić takim tradycyjnym rozumieniu tego,

00:19:36: że rzeczywiście mamy jakieś te na przykład prawa do strajku i tak dalej, jesteśmy reprezentatywni.

00:19:43: A wynika z różnych badań to, że 60% studentów rzeczywiście przy okazji pracuje.

00:19:50: Więc ci studenci muszą jakoś dociekać swoich praw.

00:19:54: Są samorządy studenckie, ale jest też Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polski i to są te dwa ciała, które mają reprezentować studentów, ale rzeczywiście do tego nie dochodzi.

00:20:05: Bo chociażby właśnie to karmament oni może bardziej te dwa organy jakby bronią tych praw takich dotyczących studiowania edukacji, a nie zajmują się jakby całościowo o tym, czego potrzebują studenci.

00:20:18: Ja myślę, że problem jest też taki, że jakby te dwa ciała są bardzo mocno związane właśnie z samym uczenią, z samym wyładzami uczelni.

00:20:27: Też w jakiś sposób uczenie, władze uczelni wpływają na przykład na skład parlamentu studentów Rzeczypospolitej Polskiej i to jest problemem,

00:20:36: a nie ma właśnie takiej niezależności, tak jak jest na przykład w związkach zawodowych, że to jest jakby osobne działo, które funkcjonuje w tej przestrzeni,

00:20:45: do niego miejsca pracy, a to właśnie jakby to było w przypadku studiów na to uczelni.

00:20:50: Samorządy studenckie i tego typu ciała dostają chociażby nawet pieniądze na określone rzeczy od władz uczelni.

00:20:58: I jakby te powiązania wszystkie sprawiają, że te ciała nie mogą być niezależne.

00:21:03: Tak i one też nie są tak naprawdę, nie mają takiego wpływu też na te miejsca.

00:21:08: I właśnie tym, o co walczą między innymi koła młodych, które zresztą bardzo dynamicznie się rozwijają i jesteśmy chyba najbardziej taką reprezentatywną,

00:21:17: nie chyba na pewno grupą studentów, to są właśnie, jest to prawo do strajku studenckiego, bo teraz związki zawodowe z racji tego,

00:21:27: że nie są uznawane za reprezentację tego typu, to nie mogą takiego strajku zwołać.

00:21:33: I właśnie o to, żeby uznać w ogóle, co za tym idzie, te związki studentek i studentów.

00:21:39: I to jest na przykład coś, co warto, myślę, wspomnieć właśnie.

00:21:43: I o tym było też dużo mówione właśnie podczas tych okupacji, których się zakończyły sukcesem.

00:21:50: Znaczy ja to zawsze widzę w taki sposób, że na ten moment jest to sukces, ale jakby kolejne te kroki tak naprawdę muszą być monitorowane.

00:21:59: Czyli zostały obronione te domy studenckie, one zostają, studentzy nie zostali z nich wyrzuceni, mają gdzie mieszkać.

00:22:06: Znaczy ci studenci tak naprawdę już wcześniej wyliwili wyrzuceni, bo te akademiki też już jakiś czas nie funkcjonowały.

00:22:12: To jest ten problem, że jakby one wymagają odpowiednich, odpowiednich zainwestowania w nie czasu i pieniędzy, żeby one mogły znowu funkcjonować.

00:22:21: I właśnie tu jest też często coś, co nie widzi się, kiedy jest taka głośna sprawa, jak chociażby ten strajko okupacyjny.

00:22:29: Że ten sam strajk to jest taki moment, punkt w przestrzeni i w czasie, a wszystko, co jest przed i po, jest tak naprawdę tą rzeczywistą pracą.

00:22:38: To, co już jakby nie ma tych kamer, nie ma tego szumu.

00:22:42: Tak, to wszystko, żeby wcześniej doprowadzić do tego strajku, zebrać w ogóle tę grupę, przygotować się.

00:22:48: I wszystko to, co jest po, żeby utrzymać to, co zostało obiecane przez władzouczelni.

00:22:54: Dobra. A jeśli chodzi o ruch lokatorski, co byś chciała nam powiedzieć?

00:22:58: Ja myślę, że tu Magda też na pewno może coś dopowiedzieć, bo socjalny kongres kobiet od zawsze był związany,

00:23:05: jak już tak troszeczkę, że tak powiem, dajde w ten temat w ogóle tego kongresu, z ruchem lokatorskim, między innymi z Wielkoportkim,

00:23:13: z Towarzyszeniem Lokatorów, z Warszawskim, z Towarzyszeniem Lokatorów, ale też innymi grupami.

00:23:19: Ja właśnie działam w Włódzkim, z Towarzyszeniem Lokatorów.

00:23:22: To jest stosunkowo młode, młode stowarzyszenie w porównaniu na przykład do tego Wielkopolskiego czy Warszawskiego,

00:23:29: bo my działamy zaraz już cztery lata.

00:23:32: Niemniej, no, dragiśmy udział też właśnie ze śrubą rocznym SKK.

00:23:37: I tak naprawdę od początku działania tego socjalnego kongresu kobiet właśnie te tematy lokatorskie

00:23:46: były niejako taką drugą stroną tego samego medalu.

00:23:50: Z jednej strony są prawo pracownicze z drugiej lokatorskie.

00:23:53: I dlatego też tym hasłem socjalnego kongresu kobiet, tak naprawdę chyba nigdy się to hasło nie zmieniło,

00:24:00: było o wyższe płace i niższe czynsze, bo jakby jedno nie istnieje bez drugiego.

00:24:06: To, co jest z nas musi się zmagać z tymi problemami, że nie zawsze jest łatwo opłacić wszystkie te rzeczy związane właśnie z mieszkaniem.

00:24:17: I też myślę, że ważną tutaj rolę gra właśnie to mieszkarnictwo społeczne, które też kładzie nacisk na mieszkarnictwo komunalne,

00:24:27: ale też na przykład zeszłym roku fajne było to, że dołączyły do nas TBS, czyli Towarzysztwo Budownictwa Mieszkalnego.

00:24:34: I rzeczywiście zaczęliśmy bardziej krążyć wokół innych tematów niż tylko prywatnym najem i mieszkania komunalne.

00:24:42: Rzeczywiście był już szerszy zakres między innymi też akademiki, bo to wszystko tworzy tą siatkę tego rynku mieszkaniowego

00:24:49: i te wszystkie rzeczy przenikały ze sobą, wpływają na siebie, tak?

00:24:53: Mniej mieszkań komunalnych oznacza większy udział tego rynku prywatnego, co za tym idzie, większą spobotę w zwiększaniu czynszów.

00:25:01: Więc to wszystko jest ze sobą powiązane.

00:25:05: Jasne, tak. Ja też w parę odcinków wcześniej nagrywam z Sosią Piotrowicz taką rozmowę o tym, że potrzebujemy alternatywy

00:25:14: właśnie dla takiego budownictwa nastawionego stricte na zysk, bo prawo do mieszkania jest podstawowym prawem socjalnym,

00:25:23: które po prostu nam się należy i o które będziemy walczyć.

00:25:26: A skoro już przywołałaś werytnika "Socialny Kongres kobiet", to czy mogłabym Ciemak dać teraz poprosić o opowiedzenie jakby jaka była genesa w ogóle SKK,

00:25:36: czyli "Socialny Kongres kobiet"?

00:25:38: Pierwszy "Socialny Kongres kobiet" odbył się w Poznaniu w 2017 roku i to była reakcja na dwie sytuacje.

00:25:52: Pierwsza to kwestia odmowy podwyżek i potraktowanie przez naszą lokalną władzę pracownice budżetowe,

00:26:02: które od lat się o te podwyżki starały oraz o dofinansowanie głównie sektora opiekuńczego.

00:26:09: I obecny prezydent Jacek Jaszkowiak, kiedy dochodził do władzy i zanim dochodził do władzy,

00:26:16: obiecał, że sytuacja sektora budżetowego się zmieni.

00:26:22: W wynagrodze zmieniają się płace, ale ze zesalą one też dofinansowane.

00:26:27: Na przykład zwiększy się ilośćmi w zrzłobkach.

00:26:31: Generalnie ta cała spara opiekuńcza ulegnie poprawie.

00:26:35: To był też jeden z jego punktów w programie wyborczym.

00:26:40: Kiedy jednak doszedł do władzy, okazało się, że jest jak zwykle, to znaczy, że tych pieniędzy nie ma i nie ma.

00:26:46: I myśmy czekać jeden rok, i drugi rok, i kolejne lata miały, a pieniądze się nie pojawiały.

00:26:53: I w końcu przyszedł taki moment krytyczny.

00:26:57: Moment przebudzenia.

00:26:59: Moment, kiedy stanęliśmy trochę pod ścianą.

00:27:02: I to był taki moment, w którym poznański czy wielkopolski kongres kobiet tym razem,

00:27:08: naszą prezydentowi, który stale odmawia dziewczyną wykonującym pracę opiekuńcze

00:27:14: i pracujący w ogóle w budżetówce podwyżek.

00:27:17: One przyznały mu nagrodę dla najlepszego prezydenta w Polsce dbającego o równość

00:27:23: i ogólnie dla najlepszego równościowego prezydenta.

00:27:30: No i dla nas to był taki strzał w twarzy.

00:27:32: W tym momencie, kiedy on to wszystko robi, kiedy my protestujemy po urzędem miasta,

00:27:37: kongres kobiet, to reprezentowane raczej przez interesy elite robi taką rzecz.

00:27:45: Wtedy jeszcze, w 2017 roku, to nie było już tak dawno temu,

00:27:50: planowało takie przekodanie, że kongres kobiet to jest po prostu głos, głos wszystkich kobiet w Polsce.

00:27:57: W zasadzie była to jedna tak duża organizacja, która wypowiadała się na tematy

00:28:01: ściwę związane z sytuacją kobiet na rynku pracy.

00:28:05: To dla nas było to tak symptomatyczne i bolesne.

00:28:08: Postanowiłyśmy odpowiedzieć jakoś na tę sytuację.

00:28:13: - Po zwróciściu, uwaga, po prostu na wciąż pomijane prawdziwe realne problemy.

00:28:18: - Tak.

00:28:19: - Albo jeszcze jedna kwestia było w 2016 roku oczywiście w wybuchu olbrzymi protest

00:28:24: związany z pierwszymi wtedy zakusami do tego, żeby pierwszą próbą zaostrzenia jeszcze prawa do aborcji w Polsce.

00:28:34: I po tych olbrzymich protestach, które chyba wszystkich strzokowali w 2016,

00:28:39: zrodziła się takie przekonanie, że to kobiety pierwszy raz wyszły na ulicę.

00:28:43: To było czytelne. To było słychać w mediach, kiedy głównie intelektualiści elity wypowiadały się o tym, co się wydarzyło.

00:28:55: Że kobiety pierwszy raz wyszły na ulicę, bo są tak wkurzone na pis, że one teraz masowo występują,

00:29:00: żeby protestować. A to była nieprawda, ponieważ sama w ogóle nazwa strach kobiet.

00:29:05: I to, co kobiety mówiły w trakcie tych protestów.

00:29:08: W jaki sposób się organizowały.

00:29:10: Miała bardzo mocno ekonomiczne podłoże.

00:29:12: I dla nas obserwując ruchy protestu, rozmaite, które się pojawiały od czasów transformacji,

00:29:19: było to oczywiste, że to jest raczej... Przerała się czara goryczy.

00:29:23: Ale te protesty wybuchły też dlatego, że kobiety były na froncie bardzo wielu protestów.

00:29:31: I między innymi ruchu właśnie lokatorskiego od długiego, długiego czasu wstecz.

00:29:38: I od czasu transformacji cały czas zmusza się je do płacenia kosztów transformacji.

00:29:44: Najpierw później, jak przedłużających się tym bardziej rekosiężnych kosztów transformacji.

00:29:48: I kolejnych kryzysów, które się pojawiały, bo obiecuje się nam stabilne życie.

00:29:56: A cały czas zmagamy się, z kryzysem czeka nas kolejny, duży kryzys.

00:30:02: I pewnie będzie miała podobną sytuację, że ci, którzy mają najmniejszą siłę i którzy też wypełniają te funkcje,

00:30:13: z których w pewnym momencie w momentach kryzysu rezygnuje państwo, tak jak praca obiekuńcza,

00:30:18: to że oni będą z tego kryzysu nas saltować i płacić jego koszty.

00:30:25: I dla nas właśnie te protesty, które wybuchły w Polsce w 2016, były pewnego rodzaju eskalacją.

00:30:31: To wszystko, co te kobiety mówiły, on już pojawiały wcześniej.

00:30:35: I żadna władza czasu w transformacji, obojętnie jak się nie nazywała,

00:30:38: nie była w stanie zapewnić kobietom dostatniego godnego życia, a nie godnej pracy.

00:30:45: Tylko cały czas spychała je na tę funkcję palenia, pożaru i zaciskania pasa za kryzysy w wadunkach kryzysu.

00:30:56: Ja tak jak jaśkowiek miał zrobić inaczej, obiecał na to, a zrobił po prostu tak samo, jak wszystkie poprzednie bładze.

00:31:02: I do dzisiaj to robi.

00:31:05: I w pewnym momencie już byliśmy trochę zmęczone, po prostu kolejnymi protestami stwierdziłyśmy,

00:31:10: że zrobimy tego typu kongres, bo potrzebujemy też, żeby nasze postulaty,

00:31:17: to o czym, to czego my potrzebujemy, to jakichś zmian w życiu,

00:31:21: my potrzebujemy, żeby się nam lepiej żyło i naszym rodzinom, naszym bliskim,

00:31:25: żeby to nabrało jakiegoś szczeszego kontekstu,

00:31:30: żeby to trafiało do przestrzeni publicznej, ale żebyśmy też ustaliły między sobą, co to jest.

00:31:36: Tak naprawdę.

00:31:37: I mogły jakby te postulaty powtarzać i wspólnie na naszych zakładach pracy, w naszych organizacjach,

00:31:43: w naszych lokalnych społecznościach, o nie walczyć, domagać się ich,

00:31:47: ale też jakby w jakichś przestrzeniach takich jak duże demonstracje, żeby one tam po prostu wybrzmiewały.

00:31:56: Dokładnie.

00:31:57: Myślę, że to jest mega ważne i że zaraz przejdziemy też chyba do tych postulatów socjalnego kongresu kobiet,

00:32:04: ale chyba bym chciała jeszcze raz właśnie podkreślić to, o czym mówi, że to jest super ważne,

00:32:08: że ciendzia obudrzecia państwa czy obudrzecie samorządów dotyczą najczęściej właśnie takich spraw socjalnych.

00:32:16: Dostępu do służby zdrowia, dostępu do komunikacji miejskiej czy międzymiastowej,

00:32:22: dostępu do placu wego właśnie żłobków przedszkoli, szkół, świetli, stołówek, domów opieki DPS-ów,

00:32:30: opieki też właśnie osobami starszymi, to jest też jakieś też kolejne wielkie wyzwanie,

00:32:35: przed którym stoimy, z którym będziemy musieli zmierzyć.

00:32:40: Dostępu do edukacji i to jakby, dostępu do mieszkań.

00:32:44: I to wszystko najmocniej właśnie uderza w kobiety.

00:32:48: To jest super ważne, żeby to podkreślić, że chociaż właśnie kobiety najczęściej są też aktywne,

00:32:54: jakieś chodzi właśnie o organizacje aktywistyczne,

00:32:57: o ruch lohkatorskiej, o ruch związkowy itd.

00:33:00: No bo to są problemy, które realnie po prostu dotykają ich,

00:33:04: z którymi my na co dzień się po prostu mierzymy,

00:33:08: więc najbardziej musimy o to walczyć, bo najbardziej nas to dotyka.

00:33:13: Więc to jest super ważne, żeby to podkreślić.

00:33:16: A teraz może właśnie jakbyśmy mogły te postulaty zebrać,

00:33:22: takie najważniejsze.

00:33:23: Czy odpowiadałam takie coś, żeby każda z nas rzucała jeden postulat po kolei?

00:33:28: No i się rzuca.

00:33:29: To ja chciałam zacząć od pierwszego i mojego ulubionego,

00:33:32: czyli skorcenie tygodnia pracy do 35 godzin.

00:33:36: nawet potrzebowym krok dalej, może nawet do 30,

00:33:39: oczywiście bez obniżenia płacy.

00:33:41: I to jest to też o czym Magda już mówiła, jest, że spędzamy mnóstwo czasu w pracy.

00:33:46: A mamy też często, tym bardziej, my, kobiety, drugą pracę, jak wrócimy do domu,

00:33:53: bo musimy się kimś zaopiekować lub zaopiekować się domem, lub zaopiekować się sobą,

00:33:58: bo na przykład chorujemy, też często nasze choroby są związane z pracą,

00:34:02: więc to jest dla mnie super ważny postulat i bliskie mojemu sercu.

00:34:07: Tym bardziej, że uważam, że po tylu latach, kiedy pracownicy, robotnicy walczyli o skórcenie czasu pracy,

00:34:16: naprawdę dawno już nie było skórcenia.

00:34:18: I jak się cieszycie na weekend słuchacze i słuchaczki, to pamiętajcie, że to nie jest tak, że dzięki Bogu jest weekend,

00:34:27: tylko dzięki ruchom praw pracowniczach jest weekend, bo kiedyś nie było weekendu.

00:34:32: I to jest w naszych rękach, żeby to osiągnąć, żebyśmy mogli pracować mniej.

00:34:36: To mój pierwszy postulat, który chciałam przywołać.

00:34:39: A też do tego w ogóle postulowałyśmy, żeby wliczyć też w czas w ogóle pracy, dojaz do pracy.

00:34:46: Dokładnie.

00:34:46: To jest już w ogóle dla mnie.

00:34:48: To jest też game changer.

00:34:49: Tak, zdecydowanie.

00:34:50: A co innego najważniejszego widzicie, takiego najbardziej palącego?

00:34:56: Jeśli jeszcze tylko można wspomnieć o czasie pracy, kiedy zaczynałówśmy w ogóle socjalny kongress kobiet,

00:35:04: to ten postulat się nie wziął znikąd.

00:35:06: On wynikał z tego, że to pracownice żłobków chciały, wkrócenia ich czasu pracy do 25 godzin tygodniowo,

00:35:13: tak jak to jest w przedszkolach.

00:35:15: No bo w przedszkolach, chociaż te kobiety pracują często ze starszymi dziećmi,

00:35:20: no to jest 25 godziny czas pracy w żłobkach, obu krótszy.

00:35:27: W przedszkolach.

00:35:29: W żłobkach był krótszy niż jest teraz, a teraz wydłużono go do 8 godzin.

00:35:34: W 2011 roku wydłużono go do 8 godzin z siedmiu ilość, bo one przeszły z podyzozów do administracji miejskiej.

00:35:43: I im zamiast ten czas pracy skrót skracać, to się zwiększył.

00:35:47: Zatem nie poszły podwyżki, dlatego dziewczyny postanowiły zareagować poprzez zorganizowanie się i dołączenie do Związku Zafodowego.

00:35:55: I dlatego on pojawił się na naszej liście,

00:35:59: natomiast dlatego, że oczywiście bardzo duże poparcie wśród wszystkich osób,

00:36:05: znajdujących się wtedy na kongresie,

00:36:07: no to chyba nam jest, jak mi to było, jako nasz postulat się w czołgce postulatów,

00:36:14: wtedy jeszcze wydawało się abstrakcyjny.

00:36:16: Ale teraz w zasadzie przeszedł do pewnego mainstreamu,

00:36:20: znaczy o tym się mówi już, że ten czas pracy powinien zostać skrócony, bo jesteśmy przemęczeni.

00:36:26: Tym bardziej jako naród, który pracuje bardzo długie godziny,

00:36:29: jesteśmy narodem, który pracuje najdłuższe godziny w Unii Europejskiej,

00:36:34: chyba tylko Grecę nas wyprzedzają.

00:36:36: Ale technikorajne postulaty dla mnie jest oczywiście właśnie

00:36:41: zwiększenie wpływu organizacji związkowych na organizację pracy i na harmonogramy.

00:36:49: Te harmonogramy też są bardzo ważne dla kobiet.

00:36:52: To, że my nie mamy w ogóle wpływu na to, czasami w niektórych zakładach,

00:36:57: nawet kiedy bierzemy urlopy, to jest dla mnie bardzo ingerujący,

00:37:04: znaczy w nasze życie prywatne.

00:37:07: Dużo się mówi o work-life balance.

00:37:09: Proponuje się cały czas uerastycznianie czasu pracy,

00:37:13: ale to uerastycznianie czasami powoduje uśmieciowienie,

00:37:17: a nie to, że my mamy faktycznie wpływ na to, kiedy pracujemy i w jakich warunkach pracujemy.

00:37:24: I my domagamy się tego, żeby jednak organizacje za pomocą, za sprawą organizacji związkowych

00:37:30: móc wpływać zarówno na grafiki, jakoś je sobie ustalać bardziej pod to,

00:37:36: jakie w danym momencie mamy potrzeby.

00:37:39: Szczególnie ważne jest to dla tych kobiet, które mają dzieci, bo zajmują się osobami starszymi.

00:37:45: No i oczywiście chcielibyśmy wpływu na to, jak praca jest organizowana,

00:37:48: w ogóle, żeby była organizowana z zachowaniem wszelkich zasad bezpieczeństwa

00:37:54: i w ten sposób, żebyśmy w niej nie umierali, nie tracili naszego życia i zdrowia.

00:38:00: Bo na razie jest tak, że tracimy w niej nasze życie i zdrowie.

00:38:03: Przykładem jest taki Amazon, gdzie mieliśmy po prostu badania wydatków energetycznych,

00:38:08: bo wychodziły przekroczenia.

00:38:09: Amazon nic sobie z tym nie robi.

00:38:11: Przekroczenia dwukrotne wydatku energetycznego,

00:38:13: znaczy to to, że w ciągu jednej zmiany wykonujemy tyle pracy,

00:38:18: ile legalnie powinniśmy wykonać w ciągu dwóch, trzech zmian.

00:38:20: To znaczy, że ta praca nas zabija.

00:38:22: I to jest na porządku dziennym, nie tylko w zakładach produkcyjnych,

00:38:26: ale o tym samym mówiły kobiety, które przyjechały z Konfederacji ze Związku Zawodowego.

00:38:33: Konfederacja pracy pracujące w DPS-ach, czy domach opieki,

00:38:38: prywatnych domach opieki, gdzie też te wydatki energetyczne są przekraczane,

00:38:43: czyli praca nas zabija.

00:38:44: I gdybyśmy skłócili ten czas pracy, połączyli to wszystko,

00:38:47: nie jest w kłód na organizację, moglibyśmy pracować,

00:38:50: tworzyć te zakłady pracy w społeczeństwie,

00:38:52: które nie jest przemęczone, które jest zdrowe,

00:38:54: które jest szczęśliwe, za to wolone, może lubi swoją pracę,

00:38:57: albo nawet jak nie lubi, to nie jest nam totalnie go po prostu,

00:39:00: jakimś ciężaren przez który codziennie budza się wali głową przez po godzinnym ścianę.

00:39:05: Co w ogóle przyczyniłoby się do tego, że nasze społeczeństwo będzie lepsze,

00:39:09: będzie się w nim wszystkim lepiej żyło.

00:39:12: I trochę nie rozumiem, dlaczego nie jesteśmy w stanie doprowadzić do tego punktu,

00:39:18: kiedy tak właśnie jest.

00:39:20: Mamy przykład społeczeństw, które w pracownicy malni dużo znacznie większą,

00:39:26: zwiększy wpływ na organizację społeczeństwa i organizacji pracy,

00:39:31: krajskan dna zgad na przykład.

00:39:33: I chociaż aktualnie też w wielu kwestiach przynocą kryzys,

00:39:37: no to jednak żyje tam się znacznie, znacznie lepiej.

00:39:41: -Takie ogólne poczucie, po prostu stabilizacji i bezpieczeństwa

00:39:44: takiej podstawy życiowej jest.

00:39:46: -I kraja, w których nie ma dużych nierówności,

00:39:50: i takich klasy i ze względu też na płeć,

00:39:53: no to tam żyje się po prostu lepiej wszystkim,

00:39:56: wszystkim osobom, które tam funkcjonują, jest też mniejsza przystępczość,

00:40:01: jest większe zadowolenie z życia.

00:40:03: No po prostu ludzie mogą się też mają czas czy energię na to,

00:40:06: żeby się rozwijać, korzystać z kultury, ze sztuki, edukować,

00:40:12: dbać o swoje zdrowie, regenerować.

00:40:15: Tak, to jest po prostu, no my pracujemy coraz więcej,

00:40:19: jesteśmy coraz gorszego zdrowia.

00:40:21: Dlatego to skłócenie czasów płat pracy,

00:40:24: ale też płótna organizacja pracy jest kluczowej.

00:40:28: Mam też do tego narzędzia w kodeksie pracy.

00:40:30: Wystarczy czasami po nie sięgnąć.

00:40:32: Niestety jest trochę tak, że jeżeli żądamy jakiś zmian

00:40:39: od naszych pracodawców, a oni ich nie spełniają,

00:40:42: takie doświadczenie mamy też na przykład z referendum strajkowym,

00:40:45: które organizowaliśmy i chcieliśmy organizować je wewnątrz Amazon,

00:40:49: wewnątrz magazynów, ale Amazon postawił ochronę

00:40:52: i nas po prostu nie dpuścił, więc nie mogliśmy

00:40:55: zbierać głosów w referendum strajkowym.

00:40:57: No to nie mamy żadnej instytucji odwoławczej.

00:41:00: Wszyscy umywają ręce, władz państwowe umywają ręce,

00:41:04: nie mogą nic zrobić.

00:41:05: Inspekcja pracy umywa ręce, w zasadzie nie ma z dużych narzędzi,

00:41:08: do tego, żeby wymuszać coś na pracodawcach.

00:41:12: Zastaję nam sądy prokuratura,

00:41:14: z których prokuratura umarza te śledztwa.

00:41:16: To prawie 100% zawiadomiń do prokuratury,

00:41:21: do prokuratury składanych przez związki zawodowy jest umarzena w tym kraju,

00:41:25: co nas absolutnie blokuje.

00:41:29: Potem może mieć do sądu, ale te sprawy trwają całą wieczną.

00:41:33: Czyli potrzebna byłoby też jakieś reformy tej ustawy o związkach zawodowych

00:41:38: i przekazanie trochę większej siły sprawczej.

00:41:42: Tak, egzekwowanie też.

00:41:45: Tak samo jest z ruchem lokatorskim.

00:41:48: Ustawa ochronie praw lokatorów daje nam jakieś narzędzia,

00:41:52: daje nam dużo praw, oczywiście też obowiązków,

00:41:55: ale ani policja nie wyda nam nic o tym,

00:41:58: na przykład czym jest nielegalna eksmisja.

00:42:01: I tak samo sądy.

00:42:03: Nie spełniają swojej rol, tak?

00:42:05: To prawo jest, ale ona nie jest egzekwowane.

00:42:07: Z tym też jest problemu.

00:42:09: Właśnie z tych postulatów lokatorskich wypisane oczywiście zakaz eksmisji

00:42:15: i właściwie to co mówisz, respektowanie tego zakazu,

00:42:21: ale też to o czym mówiłyśmy wcześniej,

00:42:23: opracowanie trochę nowych kryteriów,

00:42:26: przyznawania mieszkań socjalnych i komunalnych.

00:42:30: I w ogóle zwiększenie nakładów na to, żeby tych mieszkań było więcej po prostu.

00:42:34: Tak, i ten w ogóle obnośnie tego, żeby zmienić te kryteria,

00:42:39: on jest bardzo takim niedocenianym postulatem,

00:42:43: w sensie nieznanym trochę tematem,

00:42:45: bo mam wrażenie, że trochę więcej mówi się o takiej luce,

00:42:49: związanej właśnie z tymi mieszkaniami komunalnymi,

00:42:52: w sensie w ogóle należącymi do gminy,

00:42:54: a tymi prywatnymi w sensie wynajmowanymi i tymi własnościowymi,

00:42:59: bo jest taka grupa ludzi,

00:43:01: która jest to najbardziej uboszczą grupą ludzi,

00:43:03: która może to mieszkanie socjalne komunalno otrzymać.

00:43:07: I to, jakiej ona jest jakości, w jakim jest stanie technicznym,

00:43:10: to jest jedna sprawa, bo najczęściej jest w tragicznym stanie technicznym.

00:43:13: Ale druga, jakby ta strana,

00:43:15: to są te osoby, które mogą sobie zazwyczaj pozwolić na kredyt.

00:43:18: I pomiędzy nimi jest taka szara strefa,

00:43:20: osób, które tak naprawdę nie stać ich ani na wynajem, ani na kredyt,

00:43:24: ale też nie mieszczą się w tych normach na mieszkanie komunalne.

00:43:29: Co ciekawe, na przykład u nas w Łodzi od początku roku właśnie ufałam Rady Miasta,

00:43:35: mamy jakby takie trzecie kryterium,

00:43:37: czyli kryterium tych mieszkań po rewitalizacji.

00:43:41: Bo u nas się obywa rewitalizacja okrzyrowa, no wśród mieścia głównie,

00:43:45: a więc te wszystkie kamienice są teraz oddawane,

00:43:49: to też jak jest to jakości jakby remont, modernizacja,

00:43:54: no to już jakby mniejsza, tak?

00:43:56: To też jakby wychodzą straszne kwiatki,

00:43:58: zresztą my się zawsze trochę śmiejemy,

00:44:00: że jak słyszymy słowo modernizacja,

00:44:02: to trochę, że od razu są ciarki, bo nie wiadomo, co to w ogóle będzie.

00:44:07: - Czasem będzie ładnie wyglądać.

00:44:09: - Tak, tak, dosłownie tak to jest.

00:44:11: Ale właśnie te kryteria sprawiają to,

00:44:13: że bardzo niewielka grupa ludzi może w ogóle liczyć na takie mieszkanie komunalne.

00:44:17: A w Łodzi akurat ta kolejka do mieszkań komunalnych,

00:44:19: to z tego, co pamiętam zeszłym roku albo w tym,

00:44:22: to było prawie 7 tysięcy osób.

00:44:24: Bardzo dużo.

00:44:26: I jakby te osoby są już tam w tej puli

00:44:28: i powiedzmy, otrzymują to mieszkanie.

00:44:30: A na przykład w Łodzi, ale też w innych miastach wojewódzkich,

00:44:33: problem jest taki, że te mieszkanie zazwyczaj są w takim stanie,

00:44:37: że wymagają ciągłych remontów naprawdę,

00:44:40: chociażby przez wilgoć, grzyb,

00:44:44: typ ogrzewania, jakby to mieszkanie cały czas jest zawilgocone,

00:44:48: je trzeba osuszać,

00:44:50: trzeba tak naprawdę ciągle je odmalowywać,

00:44:52: a to i tak są rzeczy bardzo kosmetyczne.

00:44:54: Więc jakby to mieszkanie dostaje się niby z tym tańszym czyńszym,

00:44:58: czyńszym, czy na rynku prywatnym,

00:45:00: nie będę dla tych osób najuboszszych,

00:45:02: ale żeby tam w ogóle dało się mieszkać,

00:45:04: żeby nie wchodzić sobie tak w kału, że na przykład gdzieś na pobłodze

00:45:07: i to nie jest nawet przerysowanie, bo dosłownie takie rzeczy się dzieją.

00:45:11: No to trzeba w to mieszkanie wpadać bardzo dużo pieniędzy

00:45:14: i zazwyczaj to i tak nie daje nic,

00:45:16: bo stan samego budynku jest na tyle fatalny,

00:45:20: że nie da się jakby pojedynczym lokalem,

00:45:23: który będzie remontowany,

00:45:25: czy te wszystkie problemy znikną.

00:45:27: I znowu jest przerzucanie odpowiedzialności na jednostkę.

00:45:31: Tak, systemu na jednostkę.

00:45:33: Ok, proszę tutaj o to daje mi ci mieszkanie,

00:45:35: no a ja ono nie zostało wykonane na tyle dobrze,

00:45:39: żebyś mógł w nim zamieszkać,

00:45:41: no już jest po twojej stronie.

00:45:43: To jest też jakby coś czego musimy pilnować.

00:45:47: Jak mogę jeszcze jedno zdanie, to problem w Łodzi,

00:45:50: a też w innych miastach wojewódzkich,

00:45:52: ale też takie jest typowo dla Łodzi problem jest taki,

00:45:55: że jakby te kamienice nawet nie chodzi o to,

00:45:58: że zostały źle wykonane,

00:46:00: tylko one po prostu są przez tak długi okres czasu zaniedbywane,

00:46:04: że tak naprawdę większość mieszkań komunalnych,

00:46:07: które traci teraz łódź,

00:46:09: to są mieszkanie, które są po prostu przeznaczone do rozbiórki,

00:46:12: do wyburzenia,

00:46:13: bo one są już w tak fatalnym stanie,

00:46:15: że zawalują się dachy, zawalają się sufity

00:46:18: i wtedy po prostu miasto ma ten program,

00:46:20: że no trzeba gdzieś tych lokatorów z tego rozpadającego się w budynku przemieścić

00:46:24: i po prostu budynek przestaje istnieć.

00:46:26: I to jest ten problem,

00:46:28: że one po prostu przez lata zaniedbań są w tak tragicznym stanie.

00:46:32: Tu niedaleko na Wildzie,

00:46:34: nie wiem czy kojarzysz,

00:46:36: ale pewnie tak,

00:46:37: jest takie miejsce,

00:46:39: które nazywa się osada robotnicza.

00:46:41: To jest przedsiębiorstw,

00:46:43: nawet jak wpiszesz na Google Map,

00:46:45: to wychodzi nazwa osada robotnicza

00:46:47: i to są mieszkania spółdzielcze,

00:46:50: które niegdyś wybudowano dla robotników,

00:46:54: którzy napłynęli do Poznania po tym,

00:46:57: jak wybudowano to Cegielskiego XIX wieku.

00:47:00: Cegielski, który potrzebował dziesiątek tysięcy ludzi do pracy,

00:47:05: spowodował ten napływ robotników,

00:47:07: we których nie było mieszkania,

00:47:09: mieszkania były dla nich za drogie.

00:47:11: Więc wtedy uznano,

00:47:13: że mamy pracowników,

00:47:15: którzy muszą gdzieś mieszkać,

00:47:17: nie stać ich na drogie kamienice,

00:47:19: wybudujemy całą ulicę

00:47:21: bardzo fajnych,

00:47:23: tani mieszkań spółdzielczych

00:47:27: dla robotników,

00:47:29: żeby nie musieli zmagać się

00:47:32: z tymi cenami, które wtedy panowały.

00:47:36: I to jest myślenie z czasów.

00:47:42: Końcówka XIX początek XX wieku.

00:47:46: I ci ludzie, oczywiście potem przyszła wojna,

00:47:50: część tych mieszkań musiała być skończona dopiero po wojnie,

00:47:54: mieszkania stoją tam do dzisiaj

00:47:56: i są naprawdę ładne z ogódkami.

00:48:00: Potrzeba nam powrotu do myślenia takiego,

00:48:03: że mieszkania ma po prostu zastąpi,

00:48:05: jest potrzebą, która ma być sospokojona,

00:48:08: a nie produktem na rynku.

00:48:11: I niestety kapitalizm spowodował to,

00:48:14: żeby mieszkania stało się bardzo drogi,

00:48:17: luksusowym produktem,

00:48:19: a nie podstawową potrzebą do zaspokojenia.

00:48:21: Na szczęście dzięki ruchom lokatorskim,

00:48:24: przypłaconym niestety,

00:48:26: ale bardzo kwewnie mią ofiarami,

00:48:29: tak jak chociażby Jola Tobrzyska,

00:48:31: mamy w tej chwili już

00:48:34: rozpowszchnianą w przestrzeni publiczną dyskusję

00:48:37: i świadomość tego, że my potrzebujemy

00:48:39: tańs mieszkań przęszowych,

00:48:41: które muszą być wybudowane

00:48:43: przez ze środków publicznych,

00:48:45: czy przynajmniej udziale środków publicznych,

00:48:48: czy pod kontrolą społeczną.

00:48:51: Nie może to polegać tylko i wyłącznie na tym,

00:48:54: że do developerów popłyną

00:48:56: nie jakiś kapitali łaskawie coś wybudują.

00:48:59: Jasne, dokładnie.

00:49:01: Dziewczyny, no w chwili już rozmawiamy, prawie godzinę.

00:49:04: Czy zgłodzicie się na ostatnią rundkę,

00:49:06: już po ostatnim postulacie?

00:49:08: Mhm.

00:49:09: Ja bym chciała wyrzucić

00:49:11: z tego rocznego

00:49:12: socjalnego kongresu "Kobiet"

00:49:14: taki temat, który zamykał w sumie

00:49:17: dyskusję w tym roku

00:49:19: i to był panel poświęcony

00:49:21: aborcji i chodziło o to,

00:49:23: żeby postarać się pomyśleć o aborcji

00:49:25: jako prawie pracowniczym też

00:49:27: i gdzieś tam połączyć tą walkę

00:49:29: o, no, to podstawowe takie prawo

00:49:32: kobiet do decydowania o swoim ciele,

00:49:35: o swoim zdrowie, o swoim życiu

00:49:37: i połączyć jakby tą walkę

00:49:39: organizacji aktywistycznych-feministycznych

00:49:41: właśnie z ruchem pracowniczym.

00:49:44: Czy to się uda

00:49:46: trochę wyniknowo z dyskusji,

00:49:48: że to może być duże wezwanie?

00:49:50: Ale myślę, że to było ważne

00:49:52: i co chciałabym też, żeby wybrzmiało tutaj to,

00:49:55: żeby rzeczywiście zaprosić do takiej większego sieciowania

00:50:00: tych środowisk aktywistycznych-feministycznych

00:50:03: z aktywistkami właśnie

00:50:06: ruchu związkowego czy pracowniczakom,

00:50:09: więc to jest, myślę, taka jedna rzecz,

00:50:11: która ja bym chciała jeszcze na koniec dodać.

00:50:13: Tak, ja się wskazałam z tobą.

00:50:15: Aha, ale jeśli wy chciałabyś

00:50:17: jeszcze coś na koniec powiedzieć,

00:50:19: to to jest ten moment.

00:50:20: Znaczy, w sumie, jeśli chodzi o postulaty,

00:50:23: to wrażenie, że tutaj bardziej był jakiś znał

00:50:26: taki ciąg myśli, szlaki

00:50:28: i mi chodzi po głowie już tylko chyba właściwie

00:50:30: taka kwestia dla mnie osobiście ważna,

00:50:32: ze względu na mój zawód i wykonywany

00:50:35: i ze względu na swoją prywatną na jakąś sytuację,

00:50:38: to jest właśnie kwestia też osób z niepełnosprawnościami

00:50:41: i to też było ciekawe w tym poprzednim socjalną kongresie

00:50:46: kobiet tym czwartym, że na tamtym akurat nam się udało

00:50:49: złapać dość taką szeroką perspektywę,

00:50:51: jakby każdy kongres mam wrażenie,

00:50:53: że nie ma trochę innych charakter

00:50:54: i trochę co innego udaje się złapać.

00:50:56: Akurat na tamtym ta perspektywa bardzo była szeroka

00:50:59: i też udało nam się złapać ten temat

00:51:02: pracę opiekończej i prywatnej i zawodowej

00:51:05: dwóch stron i tego, w jakiej kondycji

00:51:09: i jakie w ogóle prawa i też możliwości

00:51:12: zapewniała Państwa osobom z niepełnosprawnościami

00:51:16: i jakie możliwości prawa i obowiązki daje

00:51:20: Państwo zazwyczaj, ale też czasami prywatne fundacje

00:51:24: na przykład właśnie tym najczęściej pracownicom

00:51:27: i to jest dla mnie chyba bardzo ważny temat

00:51:30: też zresztą związany właśnie z tym dofinansowaniem

00:51:32: publicznego sektora, ale też tego,

00:51:34: żebyśmy miały większą kontrolę nad tym,

00:51:37: jak ten budżet istnieje w tym samorządzie,

00:51:40: jakie są działania samorządu,

00:51:42: bo w tych takich budżetowych sektorach

00:51:45: no to tak naprawdę walczy się zazwyczaj

00:51:47: jednocześnie z jakąś na przykład dyrekcją,

00:51:49: ale też samorządem z Radu Miasta

00:51:52: i to dla mnie było właśnie ważne w perspektywie

00:51:56: tych praw związanych właśnie z niepełnosprawnością

00:52:00: tym bardziej, że u nas na lokatorskich przecież dyżurach,

00:52:04: czyli takim czasie, kiedy możemy się wymienić swoimi

00:52:07: jakimiś doświadczeniami, pomóc pisać pisma itd.

00:52:10: Przechodząc też bardzo często emeryci

00:52:13: osoby w różnym wieku z niepełnosprawnościami,

00:52:17: które właśnie takie opieki też potrzebują.

00:52:19: I chociażby nawet ta asystencja osobista

00:52:22: to był na przykład jakiś tam postulat,

00:52:24: który, znaczy postulat, może bardziej temat,

00:52:27: który jakoś próbowałyśmy dotknąć między innymi,

00:52:30: to są takie rzeczy, które wydaje mi się,

00:52:33: że powinny być oczywiste.

00:52:35: A problem z osobami z niepełnosprawnościami jest takim,

00:52:39: w sensie z nim nie ma nic nie tak,

00:52:41: tylko jakby z tym ruchem, który jest wokół nich,

00:52:44: jest to, że no jakby ta mobilność

00:52:46: i te możliwości są ograniczone.

00:52:49: No jakby nam osobom, które mają na przykład

00:52:53: są pełnosprawnych kwestii takiej mobilności,

00:52:56: jest łatwiej pojechać z jednego miasta do drugiego,

00:52:58: jakoś się skontaktować.

00:52:59: A też często te opiekunki osób z niepełnosprawnościami

00:53:03: są głosem tych osób,

00:53:05: które są w stanie nawet się porozmawiać ze światem,

00:53:08: bo niepełnosprawność to nie jest tylko taka,

00:53:10: która, no nie wiem, w sensie niepełnosprawność

00:53:13: ma bardzo wiele twarzy.

00:53:15: I po prostu jest też jakaś rzysza osób,

00:53:17: która nie będzie w stanie nawet powiedzieć,

00:53:21: jakie ma potrzeby.

00:53:23: I to są osoby, których język rozumie tylko

00:53:25: najbliższa rodzina.

00:53:27: I to chyba dla mnie też było takie ważne.

00:53:30: I myślę, że to jest coś, co warto byłoby dalej jakby

00:53:35: zagłębiać ze względu na to, że no kobiety jednak

00:53:38: przede wszystkim tak,

00:53:40: i w rodzinie i zawodowo zajmują się właśnie

00:53:43: starszymi i osobami z niepełnosprawnościami.

00:53:45: Super ważne.

00:53:47: Tak, zachęcamy w ogóle, żeby jednak śledzić

00:53:50: też protesty z tym związane

00:53:52: i zmiany dotyczące wprowadzonych świadczeń

00:53:56: i wspierać te protesty, bo one są ważne,

00:54:00: bardzo ważne, szczególnie, że jesteśmy

00:54:02: dosyć starzyjącymi się z społeczeństwem.

00:54:05: Więc w sklep skandynawkich już się mówi o tym wprost,

00:54:09: że większąście z nas w pewnym momencie swojego życia doświadczy,

00:54:12: bo doświadcza jakiegoś stopnia niepełnosprawności,

00:54:16: dlatego wszystko powinno być przystosowywane

00:54:18: też pod taki stan, pod różnorodność

00:54:22: związana, tak, potrzebny.

00:54:24: Wydnikając z różnego stanu zdrowia.

00:54:27: U nas jest to cały czas postrzegane w ten sposób,

00:54:30: że jakoś ta osobę z niepełnosprawnościami,

00:54:33: to jest jakaś mała, marginalna grupa,

00:54:35: której potrzeby jakieś tam trzeba spełnić,

00:54:37: ale ogólnie, no to lepiej ja o tym za dużo nie mówić,

00:54:41: a to jest tak, że po prostu powinniśmy nasze całe społeczeństwo

00:54:45: przerobić na takie, w których te potrzeby zawsze będą zaspokojane.

00:54:50: To powinno być jakaś podstawa.

00:54:53: Natomiast wracając jeszcze do tych kwestiaworcji,

00:54:56: którą pewnie zakończę,

00:54:58: no to wcześniej już oczywiście też poruszałyśmy tą kwestię,

00:55:01: ale pierwszy raz zorganizowałyśmy panel,

00:55:05: w którym wziął dał dziewczynę Swedery i z "Woman on Wave".

00:55:11: Trochę dlatego, żeby zachęcić do rozwijania ruchu feministycznego w Polsce

00:55:19: i do tego, żeby ten ruch był jak najbardziej inkluzywny.

00:55:24: Problemem ruchu feministycznego w Polsce jest to, że go nie ma.

00:55:28: To jest w tej chwili kilka małych grup,

00:55:31: które zajmują się matematami różnymi, bardzo ważnymi,

00:55:35: ale one nie tworzą ruchu.

00:55:38: Wcześniej mieliśmy do czynienia z kilkoma środowiskami,

00:55:42: ale najczęściej reprezentującymi inteligencje bądź elity,

00:55:47: które czasami gdzieś tam na scenę wystawiały sobie robotników,

00:55:50: żeby pokazać, że jesteśmy solidarne,

00:55:52: że jesteśmy tu wszystkie babki razem, ale nie jesteśmy.

00:55:55: I w takiej sytuacji kobiety,

00:55:58: ta, o których Weronika też wspominała z tych zfeminizowanych,

00:56:02: tych człowiek płacanych zespołu, z branż,

00:56:06: kobiety pracujące, wykonujące pracę opikuńcze,

00:56:09: zajmując się dziećmi, osobami starszymi,

00:56:12: osobami z niepełnosprawnośćami, były pomijane.

00:56:15: I żeby one nie były pomijane,

00:56:18: to muszą być podmiotem tego ruchu.

00:56:20: A żeby były podmiotem tego ruchu,

00:56:22: to muszą uczestniczyć.

00:56:26: Dlatego ważne jest tak dla nas,

00:56:28: żeby stworzyć koalizm, żeby działać razem.

00:56:31: Na zasadzie, na zasadach koalicji.

00:56:34: Fajną mieliśmy odpowiedź od dziewczyn,

00:56:37: bo już Federacja nas gościła, że chce razem z nami działać,

00:56:41: ale są tutaj jeszcze bardzo ważne kwestie.

00:56:44: Pierwsza to taka, że klęską trochę w protestu w 2016,

00:56:51: które nazywaliśmy później strajkiem kobiet,

00:56:54: było to, że chociaż nazywał się on strajkiem kobiet,

00:56:57: tam nie było żadnego strajku,

00:56:59: bo demonstracja nie jest strajkiem.

00:57:02: Nasze koleżanki z Hiszpanii, z Włoch,

00:57:04: są w stanie zorganizować strajk generalny.

00:57:07: Idą do pracy po prostu.

00:57:09: Tak, tak jak strajk studentów.

00:57:11: My nie, my nie mamy takiego prawa.

00:57:14: W zakładzie pracy zorganizowanie strajku

00:57:17: graniczy z cudem, ze względu na to, w jaki sposób

00:57:21: spormułowane są zapisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.

00:57:25: Nawet nie mamy ustawy o strajku.

00:57:27: W związku z tym, że nie ma zorganizowania sporów zbiorowych,

00:57:30: tak żeby nie doszło do strajku.

00:57:32: I ona faktycznie jest tak skonstruowana,

00:57:34: żeby tego strajku nie doszło.

00:57:36: I nie mamy prawa do strajku generalnego.

00:57:38: Nie możemy strajkować o żadne kwestie polityczne,

00:57:41: bądź te, które nie są związane po prostu z naszym zakładem pracy.

00:57:45: No i to jest dosyć duży problem,

00:57:48: bo to, bo to jak bardzo nas ogranicza,

00:57:51: jeśli chodzi o nasze możliwości.

00:57:53: I żyjemy w takim momencie,

00:57:55: że jest wszystko, dlatego uważamy,

00:57:57: że lepiej tych narzędzi mieć jak najwięcej,

00:58:00: a jak najmniej.

00:58:02: I jest to taki nasz wspólny punkt w agendzie z organizacjami

00:58:07: feministycznymi, żeby ten strajk był możliwy do przeprowadzenia

00:58:11: w takich kryzysowych, podbrankowych sytuacjach,

00:58:14: jakich doświadczyliśmy niedawno.

00:58:16: A druga kwestia to jest taka,

00:58:18: że w feminizmu najbardziej potrzebują kobiecy z rodzin robotniczych.

00:58:23: Natomiast często jest tak,

00:58:25: że te kobiety, które są widziane, działają,

00:58:28: czy przedstawiali się jako feministki,

00:58:30: to są jednak kobiety z elite.

00:58:32: I on to polityczki albo biznes women.

00:58:34: Tak.

00:58:36: No niestety,

00:58:38: niestety,

00:58:39: szczególnie w naszym femicznym środowisku,

00:58:44: czy te femiczne grupy,

00:58:46: które funkcjonują w Polsce często kobietę z rodzin robotniczych,

00:58:49: pracownicy pomijają.

00:58:52: Mówią o nich, ale no,

00:58:54: one nie są podmiotem,

00:58:56: jakby tych budowania ruchu feministycznego.

00:58:58: Tak samo doskonale o tym wiemy,

00:59:00: że jeśli chodzi o kwestie aborcji,

00:59:02: to przecież do legalizacji aborcji w Polsce,

00:59:06: która bardzo też wpłynęła na dostęp

00:59:08: po prostu do opieki medycznej,

00:59:10: około porodowej w Polsce,

00:59:13: no to najbardziej dotyka kobiety z rodzin robotniczych,

00:59:16: te, które nie mogą sobie pozwolić na prywatną hospitalizację,

00:59:20: prywatną opiekę zdowotną.

00:59:22: One są podmiotem tego wszystkiego,

00:59:25: o czym te grupy mówią.

00:59:29: Jeśli chcemy, żeby ten ruch był naprawdę sprawczy

00:59:32: i naprawdę silny,

00:59:34: to sprawdmy, żeby był on masowy

00:59:36: i żeby docierał do tych i włączał te osoby

00:59:39: i był tych osób,

00:59:41: które najbardziej go potrzebują,

00:59:45: których też on potrzebuje.

00:59:47: Bo czasami widzimy to po manifach,

00:59:50: w tym roku akurat mała.

00:59:53: Udało mi się tak, składać.

00:59:55: Ale przecież przez tyle lat,

00:59:57: kiedy nie było jakichś dużych trzęsień ziemi w Polsce,

01:00:00: małe grupy się spotykały,

01:00:02: wychodziły po 100 osób, potem 30 osób.

01:00:05: Przez 100 w ogóle.

01:00:07: No właśnie, ale to było takie strzały,

01:00:10: żeby się spotkać, żeby zrobić to manifa

01:00:12: i o wszystkim zapomnieć.

01:00:14: Wtedy były jakieś listy do różnych związków zadowodowych,

01:00:16: bo nie ma tej pracy na co dzień.

01:00:18: No to się nie wydarzy tylko na manifę.

01:00:21: Czyli potrzebujemy po prostu nauczyć się strajkować

01:00:25: i zapewnić sobie prawo do tego strajku,

01:00:27: bo możemy przypomnieć legendarny strajk na Islandii,

01:00:30: gdzie kobiety po prostu przez,

01:00:33: nie wiem, czy to był jeden, dzień, czy dwa dni,

01:00:36: po prostu wymówiły służbę w pracy i w domu

01:00:39: i kraje zostało sparaliżowane.

01:00:42: Ja nie chcę sobie się zmienić.

01:00:44: Nie chcę sobie się zmienić.

01:00:46: Tak, i w ogóle myślę, że to jest bardzo łańna kamera tego,

01:00:51: w ogóle o czym mówiłyśmy o tych postulatach,

01:00:54: że tak naprawdę to prawo strajkowe na pewno byłoby,

01:00:57: w sensie nie byłoby nam tak odbierane,

01:00:59: gdyby ono nie było taką siłą.

01:01:01: I też dlatego tak naprawdę działanie w tym ruchu pracowniczym

01:01:06: jest też działaniem na korzyść kobiet po prostu.

01:01:09: I to jest jeden z tych też postulatów,

01:01:13: które najbardziej jako SKK i w ogóle Związek Zawodowy postulujemy.

01:01:19: Jest taka dyskusja,

01:01:21: która jest dla nich w indysencji tego właśnie braku ruchu pomistycznego w Polsce

01:01:26: i to dyskusja o emeryturach,

01:01:28: w której bardzo dużą rolę odgrywają intelektualiści.

01:01:31: Intellektualiści w Polsce zawsze jako taki punkt odniesienia

01:01:38: zastawiają sobie jednak liberalną perspektywę,

01:01:41: na przykład na emerytury.

01:01:43: I o emeryturach w Polsce to była dyskusja,

01:01:45: której słuchałam trzy dni temu w TOK FM.

01:01:49: Dotyczyła akurat migracji,

01:01:51: ale skończyła się na emeryturach na wzroście wieku emeryteranego,

01:01:56: ponownym jako odpowiedzi na problemy demograficzne w Polsce.

01:02:01: Uczestniczyły w niej jeden mężczyzna i dwie kobiety plus prowadzący.

01:02:06: I szczerze mówiąc ten mężczyzna jakby bronił tej idei,

01:02:09: żeby może nie jednak nie podwyższać wieku emerytalnego,

01:02:12: bo jeżeli będą dobre warunki pracy w poszczególnych zakładach,

01:02:17: to przecież kobiety tak zostaną w nich dłużej.

01:02:20: Faktyczne jakby realne, w jak emerytalny będzie się wydłużał,

01:02:24: więc nie potrzeba jakby go zmieniać tylko formalnie.

01:02:27: Natomiast dwie panie, ekspertki, ekonomistki,

01:02:30: tu twierdziły, że trzeba wydłużyć wiekę emerytalny.

01:02:33: I wcześniej on spotkał się z taką krytyką,

01:02:35: ponieważ ludzie nie byli świadomi tego,

01:02:38: jak bardzo tego wydłużenia wieku emerytalnego potrzebują.

01:02:41: Bo każda racjonalna jednostka przecież chce pracować jak najdłużej.

01:02:45: I szczerze, by ten wiek emerytalny piękzy.

01:02:48: I wie, że potrzebujemy tego jako gospodarka,

01:02:52: żeby fundusz emerytalny nie padł i się nie rozkwasił.

01:02:59: No to my musimy wydłużyć ten wiek.

01:03:02: I jeżeli będzie odpowiednia kampania,

01:03:04: uświadamiająca masy,

01:03:06: jak bardzo potrzebują wydłużenia wieku,

01:03:08: to na pewno w szczególnie dla kobiet,

01:03:12: to się uda.

01:03:15: I to jakby, to są takie strzały,

01:03:18: w bardzo różnych dyskusjach,

01:03:20: że jakby to się przyjmuje w pewnych kręgach jako coś oczywistego.

01:03:24: Trzeba wydłużyć wiek emerytalny,

01:03:27: żeby emerytury były wyższe dla kobiet.

01:03:31: Można też obniżyć koszty życia,

01:03:33: tak podsunę taki pomysł.

01:03:35: Aby obniżyć wiek emerytalny mężczyzn.

01:03:37: Jest romy z kobietą.

01:03:39: Albo.

01:03:41: Na pewno wydłużenie wieku emerytalnego nie jest jedynym rozwiązaniem.

01:03:45: Kobiety mają niskie emerytury,

01:03:47: bo po prostu mało zarabiają.

01:03:49: Racują w styminizowanych zawodach,

01:03:52: gdzieś są niskie płace,

01:03:54: a jeśli w innych, to też mało,

01:03:56: najczęściej zarabiają mniej.

01:03:58: W tym momencie płac w wynagrodzeniach między kobietami,

01:04:01: na szczyznach, na stanowisku, ale często dlatego,

01:04:04: żeby mniej zarabiają, więc biorą l4, obiekę na dzieci,

01:04:07: macierzyńskie, wychowawcze i to wszystko.

01:04:09: Obiekę na babka,

01:04:11: później obiekę na teściowymi i swoimi rodzicami

01:04:14: i to wszystko obniża im płace.

01:04:17: Ale my przede wszystkim powinniśmy więcej zarabiać.

01:04:20: Byśmy mieli prawdopodobne strajku, to możemyśmy więcej zarabiać.

01:04:23: Nie było by w ogóle tego tematu.

01:04:25: Ale są zarabiane mało, mamy niskie emerytury.

01:04:27: Wiem się, że to, że cały czas taka liberalna narracja,

01:04:30: tam po prostu funkcjonuje, jest przekazywana

01:04:33: głównie właśnie przez dziennikarzy, przez jakieś elity

01:04:36: i ona funkcjonuje jako racjonalna, jako tak to jest odpowiedzialna,

01:04:39: racjonalna, do której powinniśmy dążyć, to jest tutaj

01:04:42: że wynik tego, że nie mamy klasowego rukówem mistycznego

01:04:45: i że nie ma tej dyskusji, nie ma punktu odniesienia,

01:04:48: nie wrzuta klasowej,

01:04:51: feministycznej narracji w przestrzeń publiczną.

01:04:54: Ok. Myślę, że to jest też super ważne, co powiedziałaś teraz na koniec

01:04:58: i że jakby też zdiagnozowałaś parę problemów rzeczywiście

01:05:01: z ruchem feministycznym w Polsce.

01:05:04: Takim problemem, który ja widzę, to jest to, że

01:05:07: no ta dyskusja jest o feminizmie,

01:05:10: o jego roli, o jego najważniejszych problemach

01:05:14: jest trudna, no bo tych wizji jest wiele, po prostu.

01:05:17: Nie ma jednej recepty na feminizm

01:05:21: i nie ma jakby jednej drogi, którą powinien on iść.

01:05:25: Jest, powinien być to właśnie wielogłos,

01:05:29: powinniśmy się słuchać nawzajem, słuchać swoich potrzeb

01:05:32: i zastanawiać się, które są najbardziej palące.

01:05:35: Ale przede wszystkim, no właśnie

01:05:38: nastawić się na myślenie takie

01:05:41: różnorodne, na myślenie o różnych perspektywach.

01:05:44: No i chyba na koniec chciałabym powiedzieć,

01:05:47: że to jest jakiś taki apel, że po prostu słuchajmy się nawzajem,

01:05:50: no i że mamy nadzieję, że

01:05:53: że polityka pójdzie w końcu za głosem kobietom.

01:05:56: Tak, ja myślę w ogóle, że związek zawodowy jest właśnie takim miejscem,

01:06:00: gdzie możemy się słuchać, gdzie nie ma tej akcji reakcji,

01:06:03: tylko rzeczywiście spotkałem się osoby i kobiety, przede wszystkim

01:06:07: o różnych potrzebach, więc...

01:06:10: Można tam rozmawiać po prostu i słuchać.

01:06:14: Bardzo, bardzo Wam dziękuję za tę rozmowę.

01:06:17: Ja też dziękuję i zachęcam

01:06:20: do przyłączenia się...

01:06:23: zachęcam wszystkich i wszystkie do tego,

01:06:26: żeby chciały mieć sprawczość, a taką właśnie sprawczość,

01:06:29: jaką budujemy w związkach zawodowych,

01:06:32: czy w różnych organizacjach lokalnych,

01:06:35: studemskich, lokatorskich i różnych innych,

01:06:38: do których mamy dostęp, bądź, których potrzebujemy.

01:06:41: Nie tylko przychodzenia na demonstrację, ale też po prostu tworzenia ich.

01:06:45: Myślę, że to jest też to.

01:06:48: Tak, super, dzięki bardzo.

01:06:50: Do usłyszenia.

01:06:52: [MUZYKA]

01:06:55: Nikt nas nie pytał, ale i tak się wypowiemy.

01:06:57: Feministyczny podcast o kulturze, społeczeństwie

01:07:00: i wszystkim, co nas zainteresuje.

01:07:02: Zapraszają, Kasia Róbek i Agnieszka Szczepanek.

01:07:05: I producentem podcastu jest Estrada Poznańska.

01:07:08: Wszystkie odcinki znajdziesz na estradapoznań.pl.

01:07:11: na nipel.